आयआरपी, सामाजिक पुढाकार आणि सीएसआर

प्रकल्पासाठी प्रस्तावित उत्पन्न पुनर्संचयित योजना (आयआरपी) हे प्रकल्पग्रस्त कुटुंबांचे उत्पन्न (पीएएचएस) पूर्व-प्रकल्प पातळीवर किंवा त्याहून अधिक चांगल्या प्रमाणात विकसित करणे आणि पीएएचच्या पुनर्वसनाचा एक महत्त्वाचा भाग आहे. त्यांच्या सध्याच्या क्रियाकलाप आणि कौशल्यांचा फायदा घेण्यासाठी डिझाइन केलेल्या विविध पर्यायांमधून पीएएचना निवडण्याची संधी असेल. सर्व पीएपींना उपलब्ध पर्यायांबद्दल चांगल्या प्रकारे माहिती दिली जावी आणि त्यास सहभागी होण्यास पुरेशी संधी मिळावी हे सुनिश्चित करण्यासाठी व्यापक सहभाग घेण्यात येत आहे.

संगणक हार्डवेअर प्रशिक्षण, ब्युटी पार्लर व्यवस्थापन, मोबाईल फोन दुरुस्ती इत्यादी क्षेत्रात प्रशिक्षण देण्यासाठी अनेक प्रशिक्षण संस्था गुंतलेली आहेत. या मार्गावर सहभागी होण्यासाठी अर्ज आणि कॉरिडॉरच्या बाजूने विविध जिल्ह्यातील प्रशिक्षण कार्यक्रमांची यादी व प्रशिक्षण कार्यक्रम आणि जबाबदार एनएचएसआरसीएल अधिका officials्यांचे संपर्क तपशील खाली दिलेल्या लिंकवर उपलब्ध आहेत

1.आयआरपी प्रशिक्षण योजना महाराष्ट्र

2.आयआरपी प्रशिक्षण योजना गुजरात

3.आयआरपी प्रशिक्षणासाठी अर्ज

प्रोजेक्टच्या प्रभावांचे आकलन करण्यासाठी आणि प्रकल्पग्रस्तांना नुकसान भरपाई, आर अँड आर मदत व इतर उपायांसह मदत कमी करण्यासाठी उपाययोजना विकसित करण्यासाठी स्वदेशी लोक योजना (आयपीपी) सह पुनर्वसन कृती योजना (आरएपी) तयार केली गेली आहे. त्यांचे सामाजिक-आर्थिक मानक आणि रोजीरोटीची क्षमता सुधारण्यासाठी. अधिक माहितीसाठी येथे क्लिक करा https://www.nhsrcl.in/en/project/sia-rap-ipp-reports

इन्कम रिस्टोरेशन प्रोग्रॅम अंतर्गत एनएचएसआरसीएल रुस्तमजी अॅकॅडमी फॉर ग्लोबल करिअर्स प्रायव्हेट लिमिटेड विरार/वसई-पालघर यांच्या संयुक्त विद्यमाने पालघर जिल्ह्यातील प्रकल्पग्रस्त गावांतील तरुणांना तीन महिन्यांचे सहाय्यक इलेक्ट्रिशियन प्रशिक्षण देण्यात येत आहे. 4 एप्रिल 2024 पासून सुरू झालेल्या या प्रशिक्षणाचा लाभ जिल्ह्यातील सुमारे 19 तरुणांना होणार आहे.

हा प्रशिक्षण कार्यक्रम राष्ट्रीय कौशल्य विकास महामंडळाशी (एनएसडीसी) संलग्न आहे. या प्रशिक्षणाचा उद्देश तरुणांना मौल्यवान कौशल्ये आणि करिअरच्या संधी देऊन त्यांना मदत करणे आणि त्यांना उद्योजकतेच्या संधी शोधण्यासाठी प्रेरित करणे आहे.

हा कार्यक्रम पूर्ण झाल्यावर, सहभागी हे करण्यास सक्षम असतील:
-  इन्स्टॉलेशन, दुरुस्ती आणि मेंटेनन्ससह विविध विद्युत कामांमध्ये इलेक्ट्रिशियनना मदत करणे
-  बांधकामाच्या ठिकाणी तात्पुरते लो व्होल्टेज वीज कनेक्शन दुरुस्त करा
-  बांधकाम विद्युत प्रकल्पांशी संबंधित हाताची अवजारे, पॉवर टूल्स आणि विद्युत उपकरणे कौशल्याने निवडा आणि वापरा
-  बांधकाम साइट्सवर तात्पुरते कमी व्होल्टेज विद्युत पॅनेल (वितरण मंडळ) एकत्र करणे, स्थापित करणे आणि व्यवस्थापित करणे
-  सुरक्षितता आणि अनुपालन सुनिश्चित करण्यासाठी निवासी आणि व्यावसायिक इमारतींमध्ये कायमस्वरूपी विद्युत कनेक्शन स्थापित करा

एनएचएसआरसीएल ने(NHSRCL) आपल्या उत्पन्न पुनर्संचयित योजनेंतर्गत गुजरातमधील नाडियाद-खेडा जिल्ह्यातील चकलासी गावच्या प्रकल्पग्रस्त कुटुंबांच्या महिलांसाठी शिलाई प्रशिक्षण कार्यक्रम आयोजित केला होता. या कार्यक्रमाचा उद्देश रोजगाराच्या संधी आणि स्थानिक महिलांच्या कुटुंबासाठी पूरक उत्पन्न निर्माण करणे हा होता.

ग्रामीण स्वयंरोजगार प्रशिक्षण संस्था (आर-एसईटी संस्थान / R-SET Institute), आनंद यांच्या सहकार्याने - 30 दिवसीय प्रशिक्षण कार्यक्रम (24 मार्च ते 28  एप्रिल, 2021) घेण्यात आला, ज्यामध्ये चकलासी आणि भुमेल येथील 32 महिलांच्या बॅचचा (प्रत्येक प्रभावित कुटुंबातील एक) सहभाग होता. कौशल्य अधिक वाढवण्यासाठी आणि उद्योजक होण्याच्या दृष्टीने महिलांना बचत गट (सखी मंडळ संघटना) तयार करण्यास प्रोत्साहित केले गेले.

मुख्यमंत्री महिला उत्कर्ष योजना, गुजरात पंचायत तालुका कार्यालय, नाडियाद यांच्या मदतीने एक लाख रुपयांपर्यंत व्याजमुक्त कर्ज उपलब्ध करून देण्यासाठी भुमेल गावात 10 महिलांचा समावेश असलेला प्रथम "गट महिला सखी मंडळ" ची स्थापना केली गेली.

नगर पंचायत कार्यालय, चकलासी यांच्या सहकार्याने गुजरातमधील दीनदयाल अंत्योदय योजना-एनयूएलएम योजना अंतर्गत 12 महिलांसह चकलासी गावात "महालक्ष्मी महिला सखी मंडळ" नावाचा दुसरा गट तयार झाला. त्याचा उद्देश ग्रामीण जनतेला अत्यावश्यक सेवांसह सुसज्ज निवारा प्रदान करणे आणि त्यांचे जीवनमान सुधारणे हा होता.

कौशल्य संच सुधारण्यासाठी आणि मुंबई - अहमदाबाद हाय स्पीड रेल कॉरिडॉर प्रकल्पातील प्रकल्पग्रस्त लोकांच्या कुटुंबांसाठी उत्पन्न निर्मितीच्या संधी निर्माण करण्यासाठी, एनएचएसआरसीएल आय पुनर्स्थापना कार्यक्रमांतर्गत विविध प्रकारचे कौशल्य विकास प्रशिक्षण कार्यक्रम आयोजित करत आहे.

ठाणे जिल्ह्यातील गावांतील 14 उमेदवारांच्या पहिल्या तुकडीने हॉटेल व्यवस्थापनामध्ये त्यांचे वर्ग प्रशिक्षण पूर्ण केले आणि आता ते मुंबईच्या अंधेरी येथील एका नामांकित हॉटेलमध्ये त्यांचे 'ऑन द जॉब ट्रेनिंग' करणार आहेत. वर्ग प्रशिक्षणादरम्यान, सहभागींनी यात कौशल्य प्राप्त केले आहे: अन्न उत्पादन, अन्न आणि पेय सेवा, घरकाम, संवाद आणि अग्र कार्यालय.

प्रशिक्षण कार्यक्रम शिक्षण व विकास कार्यक्रम परिषद प्रा. लि., ठाणे, महाराष्ट्रातील सरकारी मान्यताप्राप्त संस्थेने आयोजित केला होता.

सहभागींशी अंकीय संवाद साधताना, एनएचएसआरसीएलचे व्यवस्थापकीय संचालक, श्री अचल खरे म्हणाले, "भारत हा एक तरुण देश आहे आणि आपल्या तरुणांनी कौशल्ये आत्मसात करण्यासाठी प्रयत्न केले पाहिजेत जेणेकरून ते आत्मनिर्भर बनू शकतील आणि राष्ट्र उभारणीत देखील योगदान देऊ शकतील. एनएचएसआरसीएल विविध विषयांमध्ये कौशल्य विकास प्रशिक्षण देण्यासाठी आणि तरुण मनाला त्यांच्या रोजगाराच्या संधी सुधारण्यास मदत करण्यासाठी वचनबद्ध आहे.

आतापर्यंत 239 हून अधिक सहभागींना संगणक हार्डवेअर आणि नेटवर्किंग, संगणकीय पुस्तपालन, सांधकाम आणि संविरचना, मोबाईल दुरुस्ती, विद्युत कामे, कार्यालय स्वयंचलन इ. विविध कौशल्यांमध्ये कौशल्य विकास प्रशिक्षण देण्यात आले आहे.

सध्या, एनएचएसआरसीएल गुजरात आणि महाराष्ट्र राज्यांमध्ये बांधकामाशी संबंधित कामे जसे कि बार वाकवीणे, बांधकाम विद्युत कामे, प्लंबिंग, पटलेपन इ. साठी आवश्यक असलेल्या मोफत प्रशिक्षणाची सोय करत आहे.

एनएचएसआरसीएलच्या उत्पन्न पुनर्स्थापना योजनेअंतर्गत, प्रकल्पग्रस्त कुटुंबांतील 22 महिला (बोरियावी गावातील 18 आणि समरखा गावातील 4) आनंद जिल्हा, गुजरात येथे शिवणकाम आणि शिलाईचे प्रशिक्षण घेत आहेत (21 डिसेंबर 2020 ते 27 जानेवारी 2021). हे प्रशिक्षण कार्यक्रम आरएसईटीआय (ग्रामीण स्वयंरोजगार प्रशिक्षण संस्था) च्या सहकार्याने आयोजित केले जातात. हे #आत्मनिर्भर होण्याच्या दिशेने एक पाऊल आहे आणि या महिलांसाठी एक चांगले जीवन आहे.

प्रशिक्षण पूर्ण झाल्यावर, एनएचएसआरसीएल ची योजना आहे की या महिलांना त्यांच्यासाठी शिवणयंत्र खरेदी करणे आणि एक सहकारी गट (सखी मंडळ) स्थापन करणे ज्यामध्ये त्या एकमेकांना मदत करू शकतील आणि त्यांच्या स्वतःसाठी आणि कुटुंबासाठी शाश्वत उपजीविका विकसित करू शकतील.

एनएचएसआरसीएल त्यांना शुभेच्छा देते !!

प्रकल्पबाधित व्यक्ति/कुटुंबांसाठी उत्पन्न पुनःस्थापना/निर्मितीसाठी नॅशनल हाय स्पीड रेल कॉर्पोरेशन लिमिटेड (एनएचएसआरसीएल) ग्रामीण विकास आणि स्वयं रोजगार प्रशिक्षण संस्थेच्या ( रुडसेट) {http://www.rudsetitraining.org} सहयोगाने काम करत आहे. एनएचएसआरसीएल ची जमीन अधिग्रहण प्रक्रिया केवळ भरपाई देणे, R&R सहाय्य इ. पुरतीच मर्यादित नाही तर त्यामध्ये कौशल्य विकास, उत्पन्न पुनःस्थापनेसाठी प्रशिक्षण वृद्धिकरण आणि उपजीविका पुनःस्थापनेचा विकास आणि उत्पन्न निर्मितीच्या संधी यांचा देखील समावेश आहे.

या कार्यक्रमाखाली, संभाव्य युवकांसाठी एक काँप्युटर हार्डवेअर आणि नेटवर्किंग प्रोग्राम  रुडसेट इन्स्टिट्युट, नडियाद इथे 26.06.19 रोजी सुरु करण्यात आला आहे, 28 युवकांना या 45-दिवसांच्या कौशल्य विकास प्रशिक्षण कार्यक्रमाचा लाभ मिळत आहे. प्रशिक्षण दिल्यानंतर, सहभागींना त्यांच्या स्वतःच्या उपजीविका निर्मितीमध्ये मदत केली जाईल.

एमएएचएसआर कॉरीडॉरसह मोबाईल रिपेअरींग, ब्युटी पार्लर, बाईक दुरूस्ती इ. अशाच प्रकारचे अनेक प्रशिक्षण कार्यक्रम विविध गावांमध्ये आयोजित करण्याचे नियोजन आहे.  या प्रशिक्षणानंतर,  रुडसेट प्रशिक्षित युवक त्यांचे स्वतःचे उपक्रम विकसित करण्याची खात्री करतील.  रुडसेट ला दोन बँकांनी प्रायोजित केले असल्यामुळे, त्यांना कर्जे मिळवून देण्यात देखील त्या मदत करतील. उमेदवार सुस्थापित होईपर्यंत किमान दोन वर्षे त्याला मदत केली जाईल.  

प्राप्ती पुनर्संचयित कार्यक्रमांतर्गत एनएचएसआरसीएलने रुडसेट संस्था, नाडियाद यांच्या संयुक्त विद्यमाने आनंद आणि खेडा जिल्ह्यातील प्रकल्पग्रस्त गावांमधील तरुणांना दुचाकी दुरुस्तीचे प्रशिक्षण दिले. आनंद आणि खेडा जिल्ह्यातील एकूण १० तरुणांनी ३० दिवसांचा प्रशिक्षण कार्यक्रम यशस्वीरित्या पूर्ण केला.

प्रशिक्षण यशस्वीरित्या पूर्ण केल्यावर एनएचएसआरसीएलने सर्व उमेदवारांना दुचाकी दुरुस्तीचे साधन किट वाटप केले.

नेशनल हाई स्पीड रेल कॉर्पोरेशन लिमिटेड (एनएचएसआरसीएल) मध्ये आर्केडिस आणि देव फाउंडेशन यांच्या संयुक्त विद्यमाने प्रकल्पग्रस्तांना त्यांचे जीवनमान उरकण्यासाठी मदत करण्यासाठी भरुच जिल्ह्यात प्राप्तिकरण पुनर्संचयनाच्या कार्यक्रमांतर्गत कौशल्य प्रशिक्षण प्रदान करीत आहे. एनएचएसआरसीएलची भूसंपादन प्रक्रिया केवळ नुकसानभरपाई, आर अँड आर सहाय्य इत्यादीपुरती मर्यादीत नाही तर कौशल्य विकास उपक्रमांचा समावेश आहे ज्याद्वारे पीएपीद्वारे रोजीरोटीसाठी उत्पन्न मिळू शकते.

या उपक्रमांतर्गत, भरूचच्या नंदेलव चौकाडी, फाथ कॅलव्हरी स्कूल येथे संभाव्य युवकांसाठी संगणक हार्डवेअर आणि नेटवर्किंग प्रोग्राम आयोजित करण्यात आला होता. या 60 दिवसांच्या प्रशिक्षण कार्यक्रमातून एकूण 24 तरुणांना फायदा झाला.

सीएसआर उपक्रमांतर्गत, एनएचएसआरसीएल श्री चैतन्य सेवा ट्रस्टच्या सहकार्याने महाराष्ट्र राज्यातील ठाणे आणि पालघर जिल्ह्यातील गावांमध्ये मोतीबिंदू शस्त्रक्रियेसह मोफत नेत्र तपासणी शिबिरे आयोजित करत आहे.
या उपक्रमांतर्गत ठाणे जिल्ह्यातील सुमारे २२ आणि पालघर जिल्ह्यातील ७१ गावांना लक्ष्य करण्यात आले आहे. ठाणे आणि पालघर जिल्ह्यांमध्ये ग्रामीण लाभार्थ्यांची अंदाजे संख्या 350 आणि 1000 आहे.
या शिबिरात पुढील 30 दिवसांसाठी (ऑपरेशननंतर) हॉस्पिटल प्रवास, भोजन, निवास, औषधे, शस्त्रक्रिया आणि फॉलो-अप चेक-अप यासारख्या विविध सपोर्ट फायद्यांचा समावेश आहे.

पालघर जिल्ह्याच्या डहाणू-तलासरी तालुक्याला वैद्यकीय सुविधा पुरविण्यासाठी एनएचएसआरसीएल द्वारे एक उपक्रम

पालघर जिल्ह्यातील डहाणू आणि तलासरीच्या आदिवासी भागांमध्ये आरोग्य सुविधा वाढविण्यासाठी एका उपक्रमात, नॅशनल हाय स्पीड रेल कॉर्पोरेशन लिमिटेड. (एनएचएसआरसीएल), या मुंबई अहमदाबाद बुलेट ट्रेनच्या अंमलबजावणी संस्थेने, स्वातंत्र्य दिन 2019 च्या फ्रसंगी, एक पूर्णपणे सज्ज आधुनिक रूग्णवाहिका दान केली. ही रूग्णवाहिका सिविल सर्जन, पालघर यांना डॉ. कैलास शिंदे, जिल्हाधिकारी, पालघर यांच्या हस्ते, मा. खासदार राजेंद्र गावित आणि माननीय पालघरचे पालक मंत्री श्री. रविंद्र चव्हाण यांच्या उपस्थितीत सुपूर्द करण्यात आली.

ही रुग्णवाहिका ग्रामीण हेल्थ युनिट पालघर यांना दान केलेली होती, ती एनएचएसआरसीएल द्वारे तिच्या प्राथमिक अवस्थेत स्विकारण्यात आली होती. यानंतर ती आधुनिक वैद्यकीय उपकरणांसह गरजेनुसार आणि अपग्रेड करण्यात आली. स्वतःचे औषधालय असलेल्या, या रूग्णवाहिकेत कार्डियाक आपत्कालीन प्रसंगांसाठी विशेष यंत्रसामग्री असेल. यासोबत, या रुग्णवाहिकेत इमर्जन्सी मेडिकल ट्रॉली, फोल्डींग स्ट्रेचर, फोल्डेबल व्हीलचेअर, पोर्टेबल स्ट्रेचर, ऑक्सीजन सिलिंडर, ब्लड प्रेशर मॉनिटर, IV स्टँड, ब्लड स्टोरेज कंपार्टमेंट, स्पाईन बोर्ड स्ट्रेचर, एयर-कंडीशनर, पेशंट बेड सपोर्ट, एंडोट्रॅकियल ट्युब, रिससायटेशन किट, वॉश बेसिन, डॉक्टर रिवॉल्विंग चेअर, LED बल्ब, स्पॉट लाईट्स आणि बरेच काही आहे. या सुविधांमुळे, रुग्णावरील मूलभूत उपचार तो रुग्णालयाच्या वाटेवर असतानाच सुरु करणे शक्य होईल.

या रुग्णवाहिका-देणगीबाबत समाधान व्यक्त करताना, जिल्हाधिकारी, डॉ. कैलास शिंदे, म्हणाले, “ही पूर्णपणे सुसज्ज आधुनिक रूग्णवाहिका ग्रामीण भागांमधील रुग्णांना मदत पुरविण्यात अतिशय लाभदायक राहील. या उपक्रमामुळे प्रशासनिक स्तरावर आमचे प्रयत्न बळकट होतील.”

डहाणू-तलासरीच्या आदिवासी क्षेत्रांमधील निवासींना या पुढाकाराच अतिशय लाभ होईल.भारताची पहिली बुलेट ट्रेन जिथून जाणार आहे त्या पालघर जिल्ह्यातील एकंदर विकास घडवून आणणे, हे एनएचएसआरसीएल चे प्राथमिक उद्दिष्ट आहे. आगामी दिवसांमध्ये आदिवासी भागांमधील युवकांना रोजगाराच्या अधिक संधी मिळतील याची खात्री करण्यासाठी कौशल्य विकास कार्यक्रम हाती घेण्यात येतील.

पालघर, वसई, डहाणू आणि मुंबईतील एनएचएसआरसीएल अधिकारी आणि सरकारी अधिकारी याप्रसंगी उपस्थित होते.

कंपनीच्या सीएसआर उपक्रमाचा एक भाग म्हणून एनएचएसआरसीएलचे व्यवस्थापकीय संचालक रूप नारायण सुणकर यांनी अक्षयपात्र फाऊंडेशनला अन्न वितरण व्हॅन सुपूर्द केली. अहमदाबाद आणि वडोदरा येथील सरकारी शाळांमध्ये मध्यान्ह भोजन देण्यासाठी या व्हॅनचा वापर केला जाणार आहे

स्वच्छता आणि महिला कल्याणासाठी कॉर्पोरेट सामाजिक उत्तरदायित्व (CSR) उपक्रमांतर्गत, गुजरातच्या सुरत, नवसारी आणि भरूच जिल्ह्यात तीन सॅनिटरी नॅपकिन उत्पादन युनिट्सची स्थापना करण्यात आली आहे, प्रत्येक युनिटची दरवर्षी 75000 पॅकेट्सची एकत्रित क्षमता आहे नॅपकिन्स बनवण्यासाठी. या उपक्रमाद्वारे NHSRCL चे उद्दिष्ट आरोग्य जागरूकता वाढवणे आणि समाजासाठी उज्ज्वल, निरोगी भविष्य सुनिश्चित करणे आहे.

शक्ती फाउंडेशन ट्रस्ट (एक नोंदणीकृत NGO) द्वारे राबविण्यात आलेल्या “प्रगती” या प्रकल्पांतर्गत, आरोग्य, शिक्षण आणि महिलांच्या आर्थिक सक्षमीकरणाला चालना देण्यासाठी अशा तीन युनिट्सची स्थापना करण्यात आली आहे. हे गट किफायतशीर सॅनिटरी नॅपकिन्सच्या उत्पादनात गुंतलेले आहेत, जे ग्रामीण भागातील अनेक महिलांना परवडणारी आणि उपलब्धता या दोन्ही आव्हानांना तोंड देतात. यंत्रसामग्री आणि कच्च्या मालाच्या खरेदीचा खर्च NHSRCL द्वारे केला जातो.

पुढील तीन वर्षांसाठी, प्रत्येक युनिटमधून दरमहा सुमारे 5000 पॅकेट्स सरकारी शाळेतील मुलींना आणि गावातील आदिवासी/ग्रामीण महिलांना मोफत वाटल्या जातील.